Dy vite radhazi trajneri më i mirë në Kosovë, dy herë kampion me Ballkanin dhe po dy herë rresht pjesë e fazës së grupeve në Ligën e Konferencës. Sa shumë dysha për Ilir Dajën në këto dy sezone te Ballkani!
Mirëpo, e treta e vërteta dhe ëndrra që ai ka në karrierën si trajner është që të kalojë edhe grupet, por mbi të gjitha në një të ardhme të afërt, të drejtojë një klub në një nga ligat e forta të Europës. 57-vjeçari nga Tirana është gati për një hap të madh dhe në një intervistë ekskluzive për “Panorama Sport”, rrëfen gjithçka për karrierën e tij dhe atë që ëndërron të bëjë si trajner në vazhdimësi.
Daja ka diçka edhe për Orges Shehin, Partizanin, Tiranën, por jo vetëm. Trajneri kampion me Ballkanin në Kosovë, Elbasanin, Dinamon dhe Skënderbeun në Superiore, tregon edhe pse e admiron Pep Guardiolën.
Profesor, si janë për ju këto ditë pushimi në fundvit?
Në momentin që vjen pushimi dhe ti mendon se je i qetë për të kaluar disa ditë, fillon edhe shfaqet më shumë lodhja. Kur vjen nga një periudhë me ndeshje gati çdo 3-4 ditë, intensiteti i punës kap njëra-tjetrën. Pastaj, të duhet të përgatitesh për programin e fillimit të stërvitjes më 5 janar. Kjo është një periudhë që duhet të jesh në kontakt në çdo moment me klubin, sepse është merkatoja në prag dhe mund të ketë ndryshime, qoftë në hyrje apo në dalje me lojtarët.
Cili është vendi juaj i preferuar për të kaluar këto ditë?
Unë preferoj Korçën dhe Vlorën. Të nesërmen e festës së Krishtlindjes erdha në Korçë, ndërsa këto ditë do të shkoj patjetër edhe dy ditë në Vlorë. Këto janë destinacionet e mia të preferuara kur jam në Shqipëri me pushime, plus që janë qytete ku kam punuar si trajner.
Si është për një trajner nga kryeqyteti shqiptar të shpallet më i miri në Kosovë për vitin e dytë radhazi?
Në vitin e kaluar nuk munda dot ta tërhiqja çmimin, sepse ndodhesha jashtë vendit kur u bë mbrëmja gala e Federatës së Kosovës. Kjo është një punë 1-vjeçare e mbushur plot me rezultate, por edhe pse çmimi është individual, natyrshëm që do ta ndash me bashkëpunëtorët që ke pasur në këto suksese historike për klubin e Ballkanit dhe futbollin e Kosovës në tërësi. Fituam dy herë radhazi titullin kampion dhe po dy herë radhazi u futëm në grupet e Ligës së Konferencës. Vitin 2023 e nisëm me fitimin e Superkupës, por ajo që e bën historike këtë ecuri është se për herë të parë futbolli i Kosovës përfaqësohet me Ballkanin në fazën e grupeve dhe ta bësh dy herë radhazi këtë, është diçka e madhe. Normalisht ndihem mirë për këto suksese, por e ndaj me të gjithë faktorët që kanë ndikuar në klubin e Ballkanit.
Cili ishte mesazhi më i bukur që keni marrë nga kolegët?
(qesh). Së pari, nuk e kam menduar gjatë se kush më ka votuar dhe kush jo nga kolegët. Sigurisht që i përshëndes të dy krahët. Besoj që pjesa më e madhe më kanë vlerësuar për punën që kam bërë dhe për rezultatet që kanë folur vetë. Nuk kam asnjë qejfmbetje dhe realisht nuk e di kush më ka votuar apo e kundërta.
Emri juaj është gjithnjë objekt debati në emisionet sportive në Kosovë dhe shpesh trajnerët që ftohen, ju kanë atakuar, edhe pse ju keni pasur sukses. Si e keni menaxhuar këtë pjesë?
Të them të drejtën, kemi qenë aq të impenjuar këtë vit, saqë pushime kemi bërë vetëm 4-5 ditë në janar dhe vetëm ndonjë javë në qershor. Unë jam më shumë një trajner fushe dhe nuk jam prezent në studio televizive. Përmes mediave elektronike dhe portaleve i kam ndjekur edhe debatet, por nuk u jam kundërpërgjigjur, sepse në fund fare, e di që futbolli është një lojë subjektive dhe kam menduar të vazhdoj punën i qetë. Pra, më mirë të flas me rezultate, sesa të futem në polemika të kota. Sigurisht që nuk më ka ardhur mirë në momente të veçanta, sepse disa gjëra që janë thënë, nuk kanë qenë të miranalizuara apo adresuara drejt. Gjithsesi, këto ndodhin në çdo vend dhe janë të pashmangshme edhe në Kosovë. Por, mendoj se janë në një nivel më të ulët sesa në Shqipëri në aspektin e problematikave apo negativitetit që mund të flasin kolegët. Pjesa më e madhe janë në mbështetje të asaj që unë bashkë me ekipin kemi bërë në këto dy vite. Megjithatë, nuk ka qenë nevoja të hapim debate.
Keni pasur ndonjë rast së fundmi që jeni takuar me kolegë që ju kanë “sulmuar” në TV, por ndërkohë mund t’u kenë kërkuar edhe falje?
Në mbrëmjen e Federatës së Kosovës për ndarjen e çmimeve, kam takuar trajnerin Farruk Statovci, që del zakonisht në një prej emisioneve sportive. Kemi bërë një foto bashkë me kërkesën e tij dhe dëshirën time, ndërsa më tha kështu: “Edhe pse kam pasur mendime kundër, kjo nuk do të thotë që jam kundër teje”. Janë gjëra që kanë lindur si pasojë e ndonjë rezultati apo debate për ato intervistat që ne si trajnerë japim në të nxehtë pas ndeshjeve. Në fund të fundit këto janë pjesë e pashmangshme e punës së një trajneri. Unë kam zgjedhur të qëndroj në pozicionin e trajnerit dhe të mos debatoj në studio.
Ju drejtoni Ballkanin, një klub që përfaqëson Suharekën. Si është për ju një ditë në këtë qytet, përveç rutinës së stërvitjes?
Suhareka është një qytet i vogël, por me njerëz që kanë zemrën e madhe. Kjo është e padiskutueshme dhe e shoh çdo ditë në kontaktet me njerëzit aty, por dita ime është e tillë, që unë lëviz nga Suhareka.
Pse thoni që lëvizni nga Suhareka?
Unë kam zgjedhur të jetoj në Prizren, që është vetëm 22 kilometra nga Suhareka. Sepse nëse do të qëndroja në Suharekë, në momentin që do të dilja nga shtëpia të pija një kafe, sigurisht do të ishte e pashmangshme të takoja shumë njerëz dhe t’i respektoja secilin për dashamirësinë që kanë ndaj meje. Janë qytetarë që e ndjekin me shumë pasion futbollin dhe skuadrën e tyre të zemrës, duke na mbështetur në çdo vend, edhe jashtë kufijve. Ju më pyetët si e kaloni ditën, por unë mund të them që dita ime është vetëm futboll. Edhe në kohën e lirë apo kur dal me miqtë e mi, natyrshëm që fokusi kryesor janë bisedat për futbollin dhe Ballkanin. Në Kosovë kam njohur miq të rinj, por kam pak kohë për të kaluar jashtë futbollit. Gjithsesi, ka ditë që i shfrytëzoj me miqtë e mi, sepse Kosova ka shumë vende të bukura që duhen vizituar. Mua më pëlqen shumë dhe lëviz shpesh në vende që janë jashtë qytetit të Prizrenit apo Suharekës.
Prej disa muajsh keni si ndihmës djalin tuaj, Glen. Jua thjeshtëson punën apo ju vendos ndonjëherë në siklet?
Po bëhen një vit e dy muaj që punoj bashkë me djalin. U bë kohë që i është futur rrugës së trajningut, ndërsa ka punuar në disa akademi në Shqipëri. Natyrisht kur është raporti trajner-asistent dhe babë e bir ka ndryshime, por ai është i rritur tashmë dhe mund të them se është shoku im. Në aspektin profesional, asnjëherë një prind nuk kënaqet nga arritjet e fëmijëve. Unë jam gjithmonë kërkues, jo vetëm me Glenin, por të gjithë stafin. Shpeshherë në raportet e punës jam “i bezdisur”, ngaqë kërkoj që çdo gjë të shkojë sa më mirë të jetë e mundur. Jam edhe pak si shumë detajist, kështu që nuk është e lehtë të punosh me mua. Akoma më e vështirë është kur asistent ke djalin tënd, por që besoj që në këto kushte, edhe ai përfiton nga unë, por edhe unë po marr një mbështetje shumë të madhe nga ai.
Me Ballkanin keni fituar praktikisht gjithçka, çfarë mund të bëni më tepër në këtë klub. Cila është ëndrra juaj?
Në këto dy vite, përveç rezultateve që kemi marrë, kemi pasur edhe një dinamikë të tillë, që i kemi arritur duke transferuar disa lojtarë drejt kampionateve më të forta. Ky është një tjetër element pozitiv i Ballkanit, sepse janë shitur tre lojtarë të formacionit si Rrahmani, Krasniqi dhe Korenica, që luajnë tashmë në Rumani dhe Turqi. Kemi pasur edhe dëmtimin e Emërllaut, i cili në pozicionin e vet është nga më të mirët në Kosovë. Mirëpo, kemi futur të rinj dhe kemi pasur shpërthime si të Zybës, i cili është bërë një prej lojtarëve tanë kryesorë në formacion. Gjithë kjo dinamikë nuk është e lehtë, pasi në vitin e parë e ndiejmë më shumë ndryshimin. Kemi zëvendësuar lojtarë shumë të rëndësishëm në momentet më delikate të sezonit, duke marrë gjithashtu emra cilësorë si Kryeziu, Hamidi etj. Për t’iu përgjigjur më konkretisht pyetjes suaj për atë që dua unë të arrij, ëndrra me Ballkanin është që të kalojmë edhe grupin. Këtë edicion u munduam ta bënim, e provuam dhe i patëm shanset, por nuk ia dolëm. Ndoshta mund të jetë e treta e vërteta në vitin 2024. Jemi më të pjekur, me më shumë eksperiencë dhe kemi nxjerrë konkluzionet se çfarë duhet të bëjmë. Përsëritja e suksesit ndonjëherë është shumë më e vështirë se arritja e suksesit. Do të tentojmë që këtë ëndërr të mos e lëmë në sirtar.
Nëse Federata e Futbollit të Kosovës ju bën ofertë sot për të marrë drejtimin e Kombëtares, do të pranonit?
Kam ndjekur në gazetën tuaj, intervistën e presidentit të Federatës së Kosovës, Ademi, i cili ka thënë se Daja nuk është opsion për të marrë drejtimin e Kombëtares, kështu në këtë moment nuk ka interes një përgjigje imja. Ndoshta në të ardhmen, lëvizja në një klub tjetër të një kampionati më të fortë në Europë, më intrigon.
Keni pasur oferta zyrtare në muajt e fundit, na zbuloni diçka?
Po, oferta kam pasur nga disa ekipe të huaja, por duke qenë se jam nën kontratë me Ballkanin deri në qershor 2024, i kam adresuar direkt në klub. U kam thënë të flasin me klubin, të paktën për ato oferta që më kanë pëlqyer. Ka pasur klube në Europë, edhe afër Shqipërisë, edhe larg, në kampionate goxha të forta. Më kanë kontaktuar, por përderisa nuk janë realizuar nuk ia vlen të them emra. Ky është realiteti. Për momentin nuk e mendoj lëvizjen, pasi jemi të fokusuar ta mbyllim sezonin sa më mirë. Në gjysmën e parë të këtij kampionati kemi bërë një rrugëtim më të mirë se e njëjta periudhë në sezonin e kaluar. Profesioni ynë nuk ka garanci shumë të madha në vazhdimësi, kështu që t’ia lëmë të ardhmes.
Besoni se mund të jeni ju trajneri i parë shqiptar që do të thyeni një barrierë drejt emërimit në një klub të njërit prej kampionateve të forta europiane?
Deri në momentin që do të bëj këtë punë, do ta kem si pikësynim kryesor. Nëse nuk ke ambicie dhe ëndrra, nuk shkon dot në një nivel më të lartë. Unë nuk jam ngopur me sukseset që kam arritur, ndërsa më duhet të them se pjesa më e madhe e karrierës sime si trajner është e lidhur me grupmoshat. Në 29 vite karrierë si trajner, pothuajse 19 vite kam punuar me ekipe të rinjsh, ndërsa 10 vite kam punuar në nivelet e Superiores. Me skuadra të rriturish gjithçka nisi nga Pogradeci në 2004- ën, për të vijuar më pas tek Elbasani ku u shpallëm kampionë. Nuk do të heq dorë nga ëndrra për të drejtuar një klub në një kampionat të fortë dhe ky synim më mban të motivuar për të punuar fort dhe me pasion në nivelet më maksimale si trajner. Eksperiencën, rezultatet dhe CV-në, mendoj se e kam për një hap të madh. Tashmë kjo mbetet vetëm për t’u realizuar.
E keni menduar drejtimin e Kombëtares shqiptare apo ju ka dëshpëruar fakti që u bënë dy dekada me trajnerë të huaj dhe nuk keni asnjë shpresë?
Në këtë moment nuk je në një pozicion komod për të folur për Kombëtaren shqiptare, në një kohë që arritjet kanë qenë maksimale. Së pari, meqë më jepet rasti, dua të komplimentoj presidentin Duka, trajnerin Silvinjo, stafin dhe çdo futbollist që kontribuoi për këtë arritje të madhe. Na kanë bërë krenarë me këtë kualifikim. Dihet tashmë që maksimumi i një trajneri është të drejtojë një ekip kombëtar. Personalisht nuk është se kam pasur ndonjë pikësynim që me patjetër të drejtoj Kombëtaren. Deri në këto momente që flasim, unë e shoh veten si një trajner klubi, sepse më pëlqen puna e përditshme në fushë me skuadrat. Trajneri i ekipit kombëtar është më shumë një selektor dhe menaxher. Pozicioni i trajnerit në ekipe mua më jep më tepër kënaqësi, por që ka ardhur koha, që në një të ardhme të afërt, të merren në konsideratë edhe trajnerët shqiptarë për Kombëtaren. Në fund fare, ne e shikojmë edhe në prezantimet që kemi pasur në Europë. Në aspektin tekniko-taktik nuk shoh diferenca të mëdha, kështu që ka ardhur momenti që pse jo të zgjidhet një trajner shqiptar. Jo vetëm Ilir Daja, por edhe ndonjë tjetër.
Të flasim pak për Superioren. Si ju duket ky sezon, aq më tepër që ka një formulë të re për ekipin që shpallet kampion…?
Me aq mundësi sa kam pasur i kam ndjekur ndeshjet e kampionatit shqiptar, sepse me Ballkanin kam qenë i angazhuar gati në tri ndeshje në javë. Më saktësisht përveç 18 javëve kampionat në Kosovë, kemi qenë të angazhuar gati 14 javë në Kupat e Europës. Në total kemi bërë 33 ndeshje që nga korriku dhe deri në dhjetor, pra një kampionat i tërë në 5-6 muaj. Sa i përket Superiores, mendoj se nuk është skema e duhur për ekipin që shpallet kampion. Kjo skemë zhvlerëson punën e 36 javëve. Merre me mend se çfarë mund të ndodhë nëse një skuadër është 10-15 pikë para vendit të dytë dhe në “Final 4”, duke qenë se janë ndeshje teke me eliminim direkt, mund të kesh disa dëmtime ose 2-3 lojtarë i kap viroza dhe nuk i ke në atë që mund të jetë përballja më e rëndësishme. Nuk është e drejtë që t’i të udhëheqësh 36 javë dhe më pas për një ndeshje të humbësh titullin. Kjo është e padrejtë! Pastaj, me këtë lloj formule, sikur zbehet pak rivaliteti dhe ndjekja jave pas jave. Pra, vetvetiu t’i mendon se nuk jam i pari, por ama je në katërshe. Janë këto dy elementë që e bëjnë skemën jo të duhur për një kampionat me 36 javë.
Cila skuadër ju ka befasuar ose zhgënjyer më shumë?
Më ka befasuar vazhdimësia e Egnatias, duke u bërë një nga skuadrat pretendente për të synuar titullin. Ndërsa Partizani ka qenë më i qëndrueshëm në rezultate sesa Tirana. I kam parë edhe në fazën përgatitore, pasi kemi bërë miqësore ndaj tyre dhe të dyja skuadrat kanë elementë të mirë. Më befason pozicioni që ka Teuta, por që besoj do të rikuperoj në vazhdimin e garës. Më pas është Kukësi, që me gjithë vështirësitë që ka pasur, ka ditur të menaxhojë mirë problematikën, duke pasur një trajner me shumë eksperiencë si Stavri Nica. Rikthimi i Vllaznisë dhe Dinamos i jep bukuri luftës për katër vendet e para, por duke shpresuar që vitin tjetër të mos jetë e njëjta formulë për titullin.
Kush mendoni se do të jenë favoritët për të fituar titullin?
Nëse nisemi nga klasifikimi, Egnatia ka bërë pak më shumë se ekipet e tjera. Besoj se Partizani është më i qëndrueshëm në rezultate, për më tepër që i njoh mirë një pjesë të mirë të futbollistëve cilësorë që ka, pasi i kam stërvitur edhe vetë. Sa i përket Tiranës, ka një grup goxha të mirë lojtarësh dhe duke u afruar edhe Vllaznia, Dinamo, por pse jo edhe Laçi, mund të përbëjnë grupin e ekipeve që do të jenë në katërshe. Gjithsesi, Egnatia dhe Partizani kanë bërë diçka më mirë.
Orges Shehi, që deri pak vite më parë ka qenë nën urdhrat tuaj te Skënderbeu, bëri një transferim të bujshëm nga Tirana te Partizani. E prisnit?
Nga ana profesionale është krejt normale, sepse lëvizjet e trajnerëve janë të logjikshme edhe në klubet që kanë rivalitet të përjetshëm në futboll. Edhe pse është trajner i ri, Shehi ka bërë mirë në skuadrat që ka drejtuar deri më tani, duke qenë i suksesshëm. Ndoshta këtë kalim nga Tirana te Partizani e ka zbutur edhe fakti që Gesi ka luajtur për disa vite me fanellën e kuqe. Çdo trajner tjetër do ta kishte të vështirë, sepse një nga tifozëritë do ta kishte kundër. Megjithatë, kalimi i Shehit është pak më i zbutur, edhe pse në fund të fundit ne jemi trajnerë dhe këtë profesion kemi. Unë i kam provuar të tria ekipet e kryeqytetit, por me stacione, jo direkt si Shehi.
Çfarë këshille do t’i jepnit Orgesit?
Përderisa ka dalë kampion te Tirana dhe në sezonin e kaluar e ka humbur titullin vetëm në fund, por duke qenë se e kam pasur edhe portier te Skënderbeu, mendoj që nuk duhet të dëgjojë se çfarë do t’i thotë Ilir Daja apo ndonjë tjetër, por të vazhdojë me mendjen dhe mënyrën e vet të të drejtuarit. Kur je i suksesshëm, rruga vetë thotë që ndiq veten tënde. Edhe Gesit do t’i thoja, që ashtu si kam bërë unë në karrierën si trajner, edhe ai të ndjekë veten, duke qenë se ka bërë mirë me rezultate në këto vite drejtimi.
Cili është futbollisti më i mirë që keni stërvitur deri më sot?
Mos prisni të veçoj një ose dy emra, sepse janë disa lojtarë që më vijnë në mendje. E kam shumë të vështirë ta them tani, por e sigurtë është që 11-shen ideale me lojtarët që kam stërvitur do ta bëj kur të heq dorë nga trajningu. Kam drejtuar shumë futbollistë cilësorë dhe jam i bindur se do të kem edhe në të ardhmen. Futbolli është sport kolektiv dhe në momentin që do të jap dorëheqjen nga trajningu, atëherë do të jem i bindur se kush ka qenë më i miri që kam stërvitur.
OK, na thoni lojtarin që keni pasur konflikte më tepër?
Me lojtarët mbaj raporte korrekte, por nuk jam mik me ta. Në momentin e parë që nis aventurën te një ekip, ajo që u them futbollistëve është kjo: “Nuk dua të thoni që Ilir Daja ishte burrë i mirë, por dua t’u ndihmoj t’u jap një shtysë për karrierën tuaj, aq sa mundësi kam si trajner”. Në fushë, procesin stërvitor dhe ndeshje, jam i rreptë, por jashtë kam një raport shoqëror me lojtarët. Gjithsesi, jo duke u ulur në tavolina me ta për të drekuar, por duke pirë një kafe që të trajtojmë problemet e punës. Sigurisht që ka lojtarë që janë të pakënaqur, sidomos ata që nuk gjejnë minuta, të cilët shpeshherë të keqen e shohin te trajneri. Megjithatë, po ju zbuloj një ndodhi interesante me lojtarin që kam te Ballkani, Qëndrim Zyba.
Çfarë ka bërë Zyba?
Ai ka bërë një ndryshim të madh dhe unë historinë e tij e kam thënë edhe para skuadrës. Në 4-5 muajt e parë, gati çdo javë Zyba kërkonte largimin te drejtuesit e Ballkanit, sepse nuk luante. Në mbrëmjen gala u shpall edhe në formacionin më të mirë të vitit dhe më tha: “Faleminderit për gjithçka”. I thashë: “I thuaj faleminderit vetes, sepse Zyba që është tani, e ndryshoi atë që ishte në fillim”. Natyrisht një trajner do të ketë edhe përplasje në punën e përditshme. Megjithatë, konfliktet e mia me lojtarët kanë qenë të izoluara dhe kur janë qetësuar gjërat pas disa muajsh apo edhe vitesh, secili e ka kuptuar nëse ka qenë mirë apo gabim, qoftë edhe nga ana ime. Raportet i kam me të gjithë të mira.
Ju ka mbetur më shumë peng që nuk fituat trofe me Partizanin apo me Tiranën?
Ajo që më bën çudi është se historia me Partizanin është trajtuar disa herë sikur unë kam dështuar, por kjo më tepër në Kosovë nga kolegët e mi. Ka qenë një vit që ne e kemi humbur kampionatin në minutat e fundit, me 6 muaj merkato të bllokuar. I bëmë një rinovim total ekipit, bashkë me drejtuesit, duke filluar nga presidenti Demi dhe drejtori Rama. Janë larguar në të njëjtën kohë lojtarë shumë cilësorë si Asani, Çinari, Hakaj, Bardhi, Bitri, Mala etj., por afruam të rinj me kontrata afatgjata dhe po përmend vetëm dy nga ato: Rrapaj që doli lojtari i vitit dhe Maget që është nga më të talentuarit e kampionatit shqiptar. Në atë periudhë është marrë edhe Matondo, edhe pse aktivizimi i tij erdhi me vonesë, sepse kishte probleme dokumentacioni. Kostoja i ra Ilir Dajës, meqë isha unë trajneri, por Rrapaj, Maget, Matondo, duke futur këtu edhe Carën, kanë qenë të gjithë nga 20 vjeç e poshtë. Ndërsa sa i përket Tiranës, në momentin që nisi ngritja, erdhi shkëputja e kontratës. Te të dyja skuadrat është një peng për mua mosfitimi i trofeve, sepse në momentin që do të vinte diçka e mirë, jam larguar, por sigurisht me mirëkuptim me klubet. Megjithatë, ka edhe një fakt interesant që ka qëlluar me mua, sepse pas largimit nga Tirana dhe Partizani, ka ardhur një sukses i jashtëzakonshëm për mua si trajner i Skënderbeut dhe Ballkanit. Një koincidencë e bukur, sepse kam fituar të gjithë trofetë e mundshëm me këto skuadra. Pra, pengjet që kam, në një mënyrë më kanë dalë për mbarë. Një ditë ndoshta ndodh që mund të kthehem te Partizani ose Tirana, por le t’ia lëmë kohës. Unë kam raporte korrekte me drejtuesit e të dyja klubeve dhe tifozët e tyre.
Cili është trajneri që ju ka frymëzuar gjithnjë në këto vite?
Kanë qenë trajnerë të ndryshëm në etapa të ndryshme, por ai që kam ndjekur më shumë dhe kam admiruar është padyshim Pep Guardiola. Vazhdimësia që ka pasur në rezultate dhe mënyra se si ekipet e tij interpretojnë lojën, i afrohet më shumë asaj që unë pëlqej në futboll.
JORGIS MEMO-PANORAMASPORT.AL
NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al