Ata, nuk do të kujdesen vetëm për mirëmbajtjen e ambienteve të përbashkëta, për ruajtjen dhe respektimin e kushteve higjieno-sanitare, por gjithashtu do të shërbejnë për të sheshuar çdo problematikë apo mosmarrëveshje mes banorëve.
Administratorët e pallateve do të jenë personat e zgjedhur prej tyre për të menaxhuar disa punë kolektive si pastrimi i shkallëve, ashensori, ndriçimi etj. Të gjitha këto, në funksion të një bashkëjetese më të mirë. Mbi rolin dhe detyrat e administratorëve të rinj, Ministria e Zhvillimit Urban është duke hartuar disa ndryshime ligjore në ligjin “Për administrimin e bashkëpronësisë”.
Këshilltarja juridike e ministres Eglantina Gjermeni, Jonida Gaba, sqaron edhe risitë e nismës së re ligjore. Në intervistën dhënë për gazetën, Gaba ndalet edhe te masat që do të ndërmerren ndaj banorëve që s’do pranojnë të kryejnë pagesat. “Në rastin e mosshlyerjes së detyrimeve nga ana e banorëve mund t’i drejtohen Bashkisë për asistencë. Vetë Bashkia ka të drejtën t’i drejtohet gjykatës për nxjerrjes së urdhrit të ekzekutimit për detyrimet monetare të bashkëpronarëve, në rast se kryesia ose administratori nuk i drejtohen vetë gjykatës për shkaqe të ndryshme (pamundësi asistence juridike etj.).
Për tarifat që do të aplikohen ende nuk ka asnjë zyrtare deri më tani, megjithëse jo zyrtarisht thuhet se ato të përcaktohen në varësi të zonave, duke variuar nga 1 mijë lekë deri në 3 mijë lekë për çdo familje.
Ministria juaj ka ndërmarrë së fundmi një nismë ligjore për kryerjen e disa ndryshimeve në ligjin për administrimin e bashkëpronësisë…
Projektligji i propozuar nga Ministria e Zhvillimit Urban “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 10112, datë 9.4.2009, “Për administrimin e bashkëpronësisë në ndërtesat e banimit”, ka për qëllim përmirësimin e ligjit ekzistues përmes thjeshtimit të procedurave të administrimit të ndërtesave në bashkëpronësi dhe krijimit të lehtësirave për zbatimin e ligjit nga asambletë e bashkëpronarëve, duke marrë në konsideratë edhe problematikat e hasura deri më sot nga qytetarët dhe bashkitë. Ndryshimet kryesore nga ky projektligj kanë të bëjnë me mënyrën e organizimit të organeve drejtuese të bashkëpronësisë, procedurat e administrimit dhe mbledhjes së detyrimeve mujore, duke synuar efektivitetin e këtij ligji gjatë implementimit të tij. Njëkohë- sisht, projektligji bën pjesë të fokusit të tij edhe komplekset rezidenciale, deri më sot të parregulluara nga ligji në fuqi. Aktualisht, projektligji është në fazë konsultimi me grupet e interesit dhe me ministritë e linjës.
Cilat janë konkretisht të rejat kryesore të propozuara?
Një nga ndryshimet kryesore që propozohet në ligj është që asambleja e bashkëpronarëve të fitojë statusin e personit juridik jofitimprurës, në momentin e regjistrimit në Bashki. Qëllimi i këtij propozimi është që asambleja të ketë mundë- si të fitojë të drejta dhe të marrë përsipër detyrime në raport me të tretët si p.sh. në raport me administratorin, me furnizuesit e shërbimeve, për shfrytëzimin/dhënien me qira të mjediseve të përbashkëta etj. Nga ana tjetër, duke qenë subjekt jofitimprurës, asambleja nuk do të tatohej për të ardhurat e veta. Një ndryshim tjetër i rëndësishëm është përcaktimi i një afati minimal 1-vjeçar për qëndrimin në detyrë të administratorit të bashkëpronësisë dhe zgjatja automatikisht e këtij mandati për periudha të tjera njëvjeçare, në rast se kontrata nuk zgjidhet nga palët. Ky ndryshim synon të garantojë qëndrueshmërinë në detyrë të administratorit, njohjen e mirë të tij me problematikës e ndërtesës në administrim. Disa nga ndryshimet e tjera të rëndësishme të ligjit janë me ndikim drejtpërdrejtë në vendimmarrjen e banorëve bashkëpronarë janë: reduktimi i kuorumit të nevojshëm për mbledhjen e asamblesë së përgjithshme të bashkëpronarëve, në thirrjen e dytë (nga 2/3-at e bashkëpronarëve në 51% të tyre), mundësia e bashkëpronarëve të marrin pjesë në mbledhjet e asamblesë përmes një përfaqësuesi të autorizuar prej tyre, autorizimi i administratorit për të kërkuar lëshimin e urdhrit të ekzekutimit për detyrimet e pashlyera të tarifave nga bashkëpronarët. Është parashikuar gjithashtu rritja e rolit të kryesisë së bashkëpronarëve. Duke qenë se kryesia, që ka në përbërje të saj jo më shumë se tre anëtarë, është një organ më fleksibël në vendimmarrje, disa prej kompetencave të asamblesë së bashkëpronarëve si autorizimi i administratorit për të kërkuar lëshimin e urdhrit të ekzekutimit dhe miratimi i propozimeve për dëmshpërblim i kanë kaluar si kompetenca të veta kryesisë. Kjo bëhet me qëllim lehtësimin e vendimmarrjes për procedura që kërkojnë të ndiqen me shpejtësi dhe efikasitet gjatë punës së përditshme.
Si do të ndryshojë figura e administratorit të pallateve?
Ndryshimi kryesor që propozohet nga ky projektligj sa i përket rolit të administratorit dhe që do të detajohet më tej në aktet nënligjore është ndarja e administratorëve në dy kategori, konkretisht administratorë që e ushtrojnë veprimtarinë e menaxhimit e ndërtesave në bashkëpronësi në mënyrë profesionale dhe të organizuar, si dhe administratorë, persona fizikë, që veprojnë individualisht (pa një strukturë ndihmëse) dhe zakonisht kanë në administrim vetëm një pallat në bashkëpronësi. Për këtë kategori administratorësh është parashikuar një thjeshtim i rëndësishëm, që është heqja e detyrimit për t’u regjistruar si person tregtar në Qendrën Kombëtare të Biznesit dhe për t’u pajisur me NUIS, si subjekt tatimor. Kjo figurë administratori do të mund të ushtrojë veprimtarinë e tij, thjesht duke lidhur një kontratë pune me kryesinë e bashkëpronarëve. Ndërsa, për personat juridike ose personat fizikë që e ushtrojnë këtë aktivitet në mënyrë të organizuar (me mjete, burime njerëzore, zyra etj.) dhe që kanë personelin me kualifikimin e nevojshëm për veprimtari specifike të mirëmbajtjes, parashikohet regjistrimi në QKB dhe me NUIS për ushtrimin e veprimtarisë në formën e personave fizikë tregtarë, apo shoqërive tregtare (në varësi të të ardhurave vjetore që parashikojnë të kenë. Një ndryshim tjetër i rëndësishëm është përcaktimi në ligj se caktimi i administratorit nuk është i detyrueshëm në ndërtesa me më pak se 4 bashkëpronarë. Kjo për të evituar situata të pazakonta, ku edhe banesa/vila familjare me dy pronarë mund të detyrohen të caktojnë administrator sipas ligjit. Parashikohet gjithashtu detyrimi i administratorit që largohet, për çdo lloj shkaku, t’i kthejë menjëherë kryesisë të gjithë dokumentacionin e mbajtur në lidhje me ndërtesën në bashkëpronësi.
Si pritet të reflektohen këto ndryshime në jetën e përditshme të banorëve?
Banorët do të kenë më shumë fleksibilitet në vendimmarrje, do ta kenë më të thjeshtë të zgjedhin organet përfaqë- suese të tyre, kryesinë dhe administratorin, në kushtet e reduktimit të kuorumit të pjesëmarrjes dhe shumicës për vendimmarrje. Në mungesë nisme të banorëve, administratori i ndërtesës do të caktohet nga bashkia përgjegjëse. Kryesia e banorëve dhe administratorit mund të ndikojnë drejtpërdrejt në mbledhjen e tarifave të administrimit, edhe në mënyrë të detyrueshme përmes kërkesës së lëshimit të urdhrit të ekzekutimit, duke e bërë kështu më të thjeshtë administrimin e banesës dhe respektimin e ligjit nga të gjithë banorët.
Sa i takon bashkisë, çfarë roli do të ketë në administrimin e pallateve në bashkëpronësi?
Një nga risitë e këtij ligji është dhënia e një sërë kompetencave autoriteteve të qeverisjes vendore, të cilat luajnë një rol të rëndësishëm në kontrollin e territorit administrativ dhe do të kenë kështu mundësinë për të luajtur një rol aktiv në miradministrimin e ndërtesave në bashkëpronësi dhe në rritjen e përgjegjshmërisë së banorëve të tyre. Kështu, parashikohet mundësia për administratorët dhe kryesitë e bashkëpronësisë që në rastin e mosshlyerjes së detyrimeve nga ana e banorëve mund t’i drejtohen Bashkisë për asistencë. Vetë Bashkia ka të drejtën t’i drejtohet gjykatës për nxjerrjes së urdhrit të ekzekutimit për detyrimet monetare të bashkëpronarëve, në rast se kryesia ose administratori nuk i drejtohen vetë gjykatës për shkaqe të ndryshme (pamundë- si asistence juridike etj.) Projektligji parashikon gjithashtu një rol aktiv të rëndësishëm të Bashkisë, përmes inspektoratit vendor të saj, në menaxhimin e ndërtesave që paraqesin rrezik shembjeje. Kështu, në rast se gjatë inspektimit të objekteve në bashkëpronësi konstatohen dëmtime serioze që përbëjnë rrezik për shembje totale (si ndërhyrje ne themele, ose mure mbajtës), apo të pjesshme të ndërtesës së banimit, inspektorati vendor harton një raport të hollësishëm mbi gjendjen e ndërtesës së banimit, duke paraqitur propozimet konkrete për masat që duhet të ndërmerren nga asambleja e bashkëpronësisë dhe njësia e qeverisjes vendore për rivendosjen në siguri të saj. Në rast se asambleja e bashkëpronar- ëve nuk merr masat e nevojshme për rivendosjen në siguri të ndërtesës që paraqet rrezik shembjeje, ndërhyrjet kryhen nga njësia e qeverisjes vendore dhe shpenzimet i ngarkohen bashkëpronësisë.
NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al
