Dossier
Nga Sabiha Kasimati te doktori Llambi Ziçishti, si u burgosën dhe u vranë ish-liceistët e Korçës! Pushkatimet me urdhër të Enverit
Nëse ish-liceistët e Korçës do të jetonin, me njohuritë e tyre në fusha të ndryshme do të mund të ndërtonin bazat e një shteti...
Grabitja e Bankës së Durrësit, si ndodhi ngjarja që tronditi Shqipërinë në 1932: Ideja s’ishte e Maksakulit, por e të dashurës së tij Sofies, me të cilën harxhonte shuma...
Kreshnik Kuçaj/ Mëngjesin e së shtunës së 12 shtatorit 1931, Dhimitër Maksakuli, një njeri i njohur dhe i respektuar në qytetin e Durrësit, përshëndeti...
“Ka qenë gjatë viteve të para të luftës, më i njohur se Enver Hoxha dhe ndoshta një nga arsyet e mllefit…”/ Shkrimi i panjohur i shkrimtarit të famshëm për...
Familja gjirokastrite e Kadareve, nuk është e njohur vetëm për shkrimtarin me famë botërore Ismail Kadarenë. Në dhjetëvjeçarin e dytë të këtij shekulli, njëra...
Shfarosja e çamëve, e vërteta e takimit të Mid’hat Frashërit me Napoleon Zervën në ‘44! Atdhetari i shkruante Abaz Kuptit: Katastrofa e 7 prillit erdhi edhe nga tradhtia e...
URAN BUTKA
Në daljen përpara mediave të projektit të Akademisë së Shkencave “Historia e re e shqiptarëve”, drejtues dhe anëtarë të komisionit hartues u shprehën...
“Enver Hoxha nuk kurseu as kushëririn e tij”- Kujtimet e ish të internuarve: Së bashku me 3 vajzat e tij, të shkolluara në Perëndim, i solli në kampin në...
Me rastin e 30 vjetorit, të “braktisjes” së kampit të internimit, Savër – Lushnje, më shumë se 80 ish-të internuar politikë, kanë kujtuar me...
“Nën sundimin italian, Çamëria do bashkohej me Shqipërinë”, deklarata e Mëkëmbësit Jakomoni! Greqia ua hoqi shtetësinë greke si “kolaboracionistë”
NGA GIANLUCA BERTOZZI
ÇAMËRIA
Kushdo që ka lexuar një histori të luftës italo-greke do të ketë lexuar se pas pushtimit të Shqipërisë më 7 prill 1939,...
“Unë jam bija e jote, nga lidhja jashtëmartesore…”/ Zbulohet dokumenti i bujshëm: Feçor Shehu na urdhëroi të zbulonim vajzën nga Elbasani, që i shkoi në shtëpi infermieres së Enver...
Nga Dashnor Kaloçi
Grupi Operativ Special që u krijua menjëherë pas arrestimit të ish-ministrit të Brendshëm, Kadri Hazbiu dhe zëvendësit të tij, Feçor Shehut, në...
“Lahuta e Malcis” është antisllave”, pse regjimi komunist e shpalli Gjergj Fishtën “Armik i Popullit”! Dy letrat që i dërgoi Musolinit
Më 23 tetor 1871, lindi “Homeri i letrave shqipe”, At Gjergj Fishta. Vepra që përjetësoi figurën e tij si krijues është epika “Lahuta e...
“Lasgushi ka pasur këtë verë një histori dashurie…”- Ngjarja e panjohur e dy kolosëve të letrave shqipe: I mërzitshmi dhe i padurueshmi R.P., i dha Kadaresë një lajm gati...
Nga Shpendi Topollaj
– Dashuria e Lasgushit me Ana G., dhe përjetimi i saj nga Ismail Kadareja; Rreth romanit “Ikja e shtërgut”!
Para disa vitesh, shkrimtari...
“Im atë u helmua në spitalin e Vlorës”- Misteri i vdekjes së gazetarit nga Çamëria, rrëfimi i së bijës: Kritikoi privilegjet e udhëheqjes në ‘Bllok’, për Nexhmijen tha…
Tefta Demi, ka më pak se një vit që është kthyer nga Shtetet e Bashkuara, ku jetoi për më shumë se 15 vite. Situatën...
Kalim paqësor, apo i mirëmenduar? Incidenti i Korfuzit me 45 oficerë britanikë të vdekur, pse u fajësua Shqipëria në vitin 1946
Më 22 tetor të vitit 1946 ndodhi incidenti i Kanalit të Korfuzit. Incidenti pati një jehonë të paprecedentë për nga rrjedhojat e mundshme politike...
Zbulohen dokumentet sekrete për prangosjen e Kadri Hazbiut: Arrestimi do të kryhet në shtëpinë e tij, nga këta shokë! Do të transportohet me…
Nga Dashnor Kaloçi
Plot 42 vjet më parë, më 15 tetor të vitit 1982, organet e ministrisë së Punëve të Brendshme, nxorën urdhrin e arrestit...
Gjermanët nxorën urdhrin për grumbullimin e tyre, çfarë i kërkuan hebrenjtë në Shqipëri Mehdi Frashërit! Një program ambicioz, i cili synonte kryerjen e…
Më 21 tetor 1935 u krijua qeveria e kryesuar prej Mehdi Frashërit. Emërimi i Frashërit në postin e Kryeministrit të Shqipërisë prej Mbretit Zog...
U dënua si sabotator, zbardhet letra e panjohur e inxhinierit: Shoku Enver, ju lutem të më falni për guximin që marr t’ju drejtohem juve personalisht, por e bëj këtë,...
Nga Joana Doda & Prof. Ass. Dr. Albert P. Nikolla
– Përndjekja e shkencëtarëve shqiptarë, në vitet 1945-1955; lidhja ndërmjet shkencës dhe ideologjisë – rasti i...
Skënderbeu dhe Ismail beu, ëndrra për një Shqipëri europiane! Çfarë mbajti të bashkuar ndër shekuj lidhjen midis dy udhëheqësve shqiptarë
NGA EVARIST BEQIRI*/ “Në mbledhjen e parë të 28 Nëntorit 1912, u votua unanimisht Shpallja e Pavarësisë. Tubimi më pas u ndërpre dhe anëtarët u...
“Ti harbut që më quan mua grek, në të pëlqejnë fjalët e holla, laj më parë kokën, të të shporren ca morra”- Polemika e panjohur e Konicës: Futi edhe...
Nga Armand Plaka/ Faik Konica, polemizuesi më i madh shqiptar i kohës së tij, është kritikuar shpeshherë për këtë “ves” që kishte, nga bashkëkohësit e...
Masakrat tronditëse të ushtarëve serbë ndaj shqiptarëve/ Shkrimi i panjohur i Leon Trotsky-t: E para gjë që do të shihej në mëngjes ishte grumbulli i kufomave me koka të...
Leon Trotsky, revolucionari rus dhe një figurë kryesore e Revolucionit të Tetorit, i dyti vetëm pas Leninit, ka rrëfyer masakrat tronditëse të ushtarëve serbë...
“Ç’e keni këtë zarbë lakuriqe…?!”- Ngjarja e në burgun e Burrelit: Komandanti, i cili si gjoja rastësisht, vizitoi qelinë e dy artistëve dhe mbasi kulloti sytë mbi lëmyshkun e...
Tash në pleqëri, ndjej detyrim të rrëfej të vërtetën time, ashtu siç e jetova. Të flas për burrat modestë, që s’u mburrën ndonjëherë me...
S’e deshën komunizmin, si u përndoqën nga diktatura pasardhësit e Isa Boletinit! Historia e djemve dhe mbesës së heroit kombëtar!
NGA MIMOZA DAJÇI, SHBA
& ARMEND MURATI, NORVEGJI
Pak ditë më parë u nda nga jeta arsimtarja e parë shqiptare e gjuhës angleze në Kosovë, patriotja...
Historia e panjohur e fëmijëve afrikanë në Shqipëri: Nga diskriminimi racist Makanga preu damarët me një copë xhami dhe në letrën që i dërgoi Enver Hoxhës i shkruante…
“Sigurimi njoftonte për Charles-in, se propagandonte muzikën perëndimore, kryente akte imorale, me vajza shqiptare e të huaja, si ato të ambasadës polake, bullgare dhe…”/...
Si u kthyen në figura të pushtetshme Enver Hoxha e Mehmet Shehu dhe pse u përjashtua nga shkolla ushtarake në Napoli ish-kryeministri!
Muzeu Historik Kombëtar në bashkëpunim me Institutin e Studimeve Ushtarake organizoi dje një bisedë me temë: “Masakrat e pushtuesve ndaj shqiptarëve gjatë Luftës II...
“Të dënuarit ordinerë, na anatemonin ne politikanëve: ngordhshi në litar, armiq të poshtër, donit të përmbysnit Partinë dhe shokun Enver”- Dëshmia e ish-të burgosurit të Spaçit: Vërtet kemi bërë...
Tash në pleqëri, ndjej detyrim të rrëfej të vërtetën time, ashtu siç e jetova. Të flas për burrat modestë, që s’u mburrën ndonjëherë me...
Legalizimi i censurës në Parti, cila ishte porosia e Enver Hoxhës në Byronë Politike! Historia e zezë
DR.VASFI BARUTI/ I hapur për partizanë të mendimit ndryshe dhe rreshtohem në aradhën e shumicës, nderoj luftën që Çoi në fitoren e Çlirimit, heroiken e...
Mbrojtësi i kambanës së Skënderbeut dhe autori i veprës “Kanuni i Lekë Dukagjinit”, si u vra nga serbët intelektuali françeskan! Kush e tradhtoi At Shtjefën Gjeçovin
Më 14 tetor 1929 në fshatin Zym në mes të Gjakovës dhe Prizrenit, vritet nga policia e fshehtë serbe kleriku, mësuesi, studiuesi i gjithanshëm,...
Kush i qëndroi pranë Migjenit në momentet e fundit të jetës? Sëmundja që preku “poetin e mjerimit”, kurimi në sanatoriumin në Torre Pellice dhe vdekja në moshën 27-vjeçare
Para 113 vitesh lindi poeti i mjerimit dhe i fshikullimit të padrejtësisë, shkrimtari më modern i letërsisë shqipe të viteve ’30.
Migjeni është një ndër...
Si kryhej një vendim gjykate me vdekje në komunizëm: Ekzekutimi i të dënuarit kryhej me armë zjarri nga një person, ose me varje në litar! Ndërsa me toga pushkatimi,...
Në periudhën e regjimit komunist të Enver Hoxhës dhe pasardhësit të tij, Ramiz Alia, pra deri në vitin 1990-të, pasi të dënuarit me vdekje,...
“Naseri kapitulloi me turp, i thyer, i mundur keqas nga ushtritë e Izraelit”- Ditari politik i Enver Hoxhës: Disfatë e një borgjezi blofist, mendjemadh dhe sharlatan, mori më qafë…
Nga Dashnor Kaloçi
Publikohen disa dokumente arkivore, të nxjerra nga Arkivi Qendror i Shtetit në Tiranë (fondi i ish-Komitetit Qendror të PPSh-së), ku ndodhet edhe arkivi...
“Rrënjët e Mitrush Kutelit janë në Çamëri”- Origjina e fisit dhe letra e djalit të shkrimtarit! Veprimi i Parganjotëve me eshtrat e të parëve që të mos përjetonin rënien...
ENVER KUSHI/ Mund të ketë qenë fundviti 1983 ose ndoshta edhe fillimi i vitit 1984, kur Rikard Larja, një nga njerëzit më fisnikë që kam...
“Biri i k*****”- Dëshmia e rrallë e ish të dënuarit politik: Në burgun e Spaçit kishim djalin e tezes së Enver Hoxhës! Para se të vdiste tragjikisht, e pyeta...
Tash në pleqëri, ndjej detyrim të rrëfej të vërtetën time, ashtu siç e jetova. Të flas për burrat modestë, që s’u mburrën ndonjëherë me...
“Me çdo kusht dhe me ashpërsi të sulmohet dhe të vritet”- Ekzekutimi i 16 deputetëve të opozitës, si u refuzuan lutjet për faljen e jetës. Shkresa e datës 9...
Muzeu Historik Kombëtar përkujtoi dje 77- vjetorin e ekzekutimit të grupit të deputetëve. Brenda radhëve të deputetëve shqiptarë ekzistonin grupe antikomuniste. Qëndresa e tyre...
“Përfitonin padrejtësisht dieta, me bileta treni e hoteli…”- Dëshmia e rrallë e ish-shefit të Financës: Ju tregoj gjyqtarin që bëri letër në Federatën e Futbollit, për kolegët e tij...
Nga UVIL ZAJMI
-Historia e panjohur e vitit 1987, kur u dënuan 13 arbitra, për një biletë treni!-
Në vijim të ciklit “Ku kanë gabuar dhe...
“Partizanët po i luftojnë me shkopinj pushtuesit”, kërkesa e Enver Hoxhës për aleatët në vitin 1944! Çfarë tregon simboli serb me 3 gishta
DR. VASFI BARUTI
Tri simbolika kontraverse të diktatorit: 1 "me qindra partizanë luftonin me shkopinj e gurë pushtuesit”; 2Monumenti Partizani në Tiranë, relievi: Partizani tre...
Historia e panjohur e dy ushtarakëve: Në raportin e qeverisë së SHBA-së, paraqitur në OKB më 1955, për kampet dhe burgjet e Shqipërisë përmendej si imoral…
Sikur kam shkruar edhe më parë, pikësëpari komunizmi i Shqipërisë, ishte instalim i një shumice të paditurish, të cilët me mjete kryesisht kriminale, morën...
Rebelimi i fshatarëve në vitin 1948, si u shtyp kryengritja antikomuniste e Zhapokikës! Dëshmitë gjatë hetuesisë: Ky pushtet na mori tokën e pasuritë
Muzeu Kombëtar “Shtëpia me gjethe” përkujtoi dje Kryengritjen e Zhapokikës. Lëvizja e armatosur e Zhapokikës, në Jug të vendit, u organizua në shtator-tetor 1948,...
“Një nga figurat më qëndrestare! Demokrat i pastër në shpirt”- Ndahet nga jeta Kristo Mema! Besim Ndregjoni: Ndër iniciatorët për gjetjen e eshtrave të pushkatuarve pa varre nga diktatura
Është ndarë nga jeta Kristo Mema, një nga figurat më qëndrestare në periudhën e komunizmit në vend.
President i Unionit Mbarkombetar Integrimit te Burgosurve dhe te Perndjekurve...
Gjyqi i deputetëve/ “Çohu se të ka ardhur urdhri për t’u pushkatuar”- Dëshmia e trishtë e djalit të intelektualit: Në Burrel, babait i shkonin në 4 të mëngjesit në...
Ka qenë vetëm 3 muajsh, i sapo lindur, nga dita kur e ndanë me të atin, të cilin nuk e pa, nuk e njohu,...
Zbulohet fotoja e rrallë e Ismail Bej Qemalit në Kongresin e Xhonturqve në vitin 1902, në Paris! Çfarë shkruante gazeta franceze
EVARIST BEQIRI
Në fillim të shkurtit 1902, u mblodh në Paris, Kongresi 1-rë i Xhonturqve ose thënë ndryshe Kongresi i Opozitës Liberale Osmane. Fotografia që...
“Pasi më pushkatuan babain me ‘grupin e deputetëve’, ne u vendosëm në Shkodër”- Dëshmia e rrallë: Oficerët e Sigurimit dhe vetë Feçor Shehu, shkonin natën te shtëpia e mamasë...
Nga Uvil Zajmi
– “Babai u pushkatua, pasi refuzoi takimin me Enverin dhe s’pranoi të bëhej kryetar i Gjykatës së Lartë” –
Ka qenë vetëm 3...
“Greqia e mban në fuqi Ligjin e Luftës, sepse s’do t’ua kthejë tokat”- Çështja e Çamërisë në dosjet diplomatike dhe heshtja komuniste! Ç‘përmbante kërkesa urgjente e konsullit Mid’hat Frashëri
DR. HALIL HYSENI*/ Materialet arkivore për Çamërinë dëshmojnë për mprehtësinë e çështjes, dëshmojnë për vendin që i është rezervuar dhe i rezervohet asaj në gjerësinë...
“Kolerë që shkatërron shpirtin”, pse Mid’hat Frashëri e urreu deri në vdekje komunizmin! Zbulohet letra për shqiptarët më 1946
Muzeu Historik Kombëtar përkujtoi 75- vjetorin e ndarjes nga jeta të publicistit, shkrimtarit, përkthyesit, albanologut, diplomatit dhe veprimtarit të çështjes kombëtare shqiptare, Mid’hat Frashëri...
“Kërkojmë ndëshkimin deri në vdekje të këtyre spiunëve të poshtë”- Zbulohen letrat për gjyqin e deputetëve: Ne, arsimtarët e Kurveleshit të mbledhur në Kuç, shfaqim urrejtjen më të madhe...
Gjyqi i zhvilluar në Kinema “Kosova” në Tiranë, në fundin e shtatorit dhe fillimin e tetorit të vitit 1947, i njohur ndryshe si gjyqi...
“Jugosllavët janë inkurajuar nga refuzimi i ashpër i Ramiz Alisë”- Shkrimi i panjohur i “Washington Post” në 1986: Pas një mesazhi ngushëllues nga udhëheqja ruse, për vdekjen e Enver...
Nga Michael Dobbs
-“Në Shqipëri, po shikojnë telenovelën ‘Dinastia’ nga televizioni i Beogradit dhe duket se ndryshimi ka filluar, pasi Ramiz Alia, si mysliman gegë, po...
“Ua bëj hallall gjyqit dhe atyre që do të shtinë mbi trupat tanë të pafajshëm”- U ekzekutua pas arrestimit nga komunistët, fjalët e fundit të At Mati Prennushit!
Autoriteti për Informim mbi Dokumentet e ishSigurimit të Shtetit 1944-1991 përkujtoi dje 142-vjetorin e lindjes së At Mati Prennushi (2 tetor 1882-11 mars 1948)....
Nga Parlamenti në qeli, si i arrestoi Enver Hoxha opozitarët në sallën e Kuvendit në vitin 1946! Prangosja pa procedura e “Grupit të Deputetëve”
NGA PROF.DR. ELMAS LECI
Kam shkruar edhe një herë tjetër për ish-grupin e deputetëve të Parlamentit të parë shqiptar të pas Luftës Antifashiste. Atëherë në Shqipërinë...
Nga paradhoma e vdekjes te përkthyes i diktatorit, si i mbijetoi Jusuf Vrioni komunizmit! Pas torturave mizore dhe izolimit 27 muaj në hetuesi, tentoi të presë damarët
Jusuf Vrioni ishte një dëshmitar okular i të gjithë fazave të procesit të shterpëzimit intelektual të ushtruar në totalitarizmin shqiptar.
Vrioni i provoi në ekstrem,...
“U përmenda pas 3 ditësh në spitalin Ushtarak, më gjetën në dëborë”- Dëshmia e ish-studentit që mbeti i paralizuar: Tragjedia e Fekenit ku humbën jetën 11 shokët tanë ndodhi...
Prej shumë vitesh, karroca me rrota, është bërë gjëja e tij më e shtrenjtë. Jeta e tij do të merrte rrjedhë tjetër, që nga...
Diskutimet mes tri grupeve komuniste/ Zbardhet procesverbali që mbajti Boris Vukmiroviç! Si u mor vendimi për formimin e PKSH! 18 orë biseda me…
DR. VASFI BARUTI
Në drejtimin e KQ të PKJ-së mbledhja e parë politike me delegatë të vet dhe delegatët e grupeve “komuniste” shqiptare për formimin...
“Na morën dhe drejt në biruca”- Dëshmia e rrallë e ish-të dënuarit politik: Pas 33 vitesh, një nga protagonistët e revoltës së Spaçit më tregoi të vërtetën, se çfarë...
Nga Shkëlqim Abazi
Memorie.al / Tash në pleqëri, ndjej detyrim të rrëfej të vërtetën time, ashtu siç e jetova. Të flas për burrat modestë, që s’u...
Ndregjoni: Mati Prenushi martiri që ua bënte hallall edhe xhelatëve që e pushkatonin
Nga Besim Ndregjoni
Mati Prennushi lindi më 2 tetor 1882 nga prindët Kolë e Drande (Roza) Prennushi, në qytetin e Shkodrës. U pagzue me emrin...
Bashkimi i dy Gjermanive, çfarë ndodhi 34 vite më parë! Roli i Gjykatës Kushtetuese në shtetin demokratik
XHEZAIR ZAGANJORI/ 3 Tetori është dita e festës kombëtare të Republikës Federale Gjermane. Në këtë ditë të shënuar, 34 vjet më parë (3 Tetor 1990)...