“Për t’i shërbyer vendit të tij, Presidenti Biden duhet të largohet nga gara”. Ky është titulli i një editoriali të gazetës amerikane, The New York Times të publikuar pas debatit të parë presidencial përballë Donald Trump.
Gazeta shkruan se Trump është rrezik për demokracinë, por që “Biden nuk është ai që ishte katër vjet më parë”.
Gazeta amerikane thotë se tërheqja nga gara është “shërbimi më i mirë që zoti Biden mund t’i ofrojë një vendi të cilit ai i ka shërbyer fisnikërisht për kaq gjatë”.
Editoriali:
Presidenti Biden i ka përshkruar vazhdimisht dhe me të drejtë zgjedhjet presidenciale të këtij nëntori si asgjë më pak se e ardhmja e demokracisë amerikane.
Donald Trump e ka dëshmuar veten se është një rrezik i rëndësishëm për atë demokraci – një figurë e çrregullt dhe me interesa personale, e padenjë për besimin e publikut. Ai u përpoq sistematikisht ta minonte integritetin e zgjedhjeve. Mbështetësit e tij e kanë përshkruar, publikisht, një agjendë të vitit 2025 si ajo që do t’ia jepte atij fuqinë për t’i realizuar premtimet dhe kërcënimet më ekstreme. Nëse ai kthehet në detyrë, ai është zotuar të jetë një lloj tjetër presidenti, i pakufizuar nga kontrollet mbi pushtetin e vendosur në sistemin politik amerikan.
Zoti Biden ka thënë se ai është kandidati me shanset më të mira për ta përballuar këtë kërcënim të tiranisë dhe për ta mposhtur atë. Argumenti i tij mbështetet kryesisht në faktin se ai e mundi zotin Trump në vitin 2020. Ky nuk është më një arsyetim i mjaftueshëm se përse zoti Biden duhet të jetë kandidati demokrat këtë vit.
Në debatin e së enjtes, presidenti duhej ta bindte publikun amerikan se ai ishte i barabartë me kërkesat e frikshme të detyrës që ai kërkon ta mbajë për një mandat tjetër. Megjithatë, nuk mund të pritet që votuesit ta injorojnë atë që ishte e qartë: zoti Biden nuk është njeriu që ishte katër vjet më parë.
Presidenti u shfaq të enjten mbrëma si hija e një shërbyesi të madh publik. Ai u përpoq të shpjegonte se çfarë do të arrinte në një mandat të dytë. Ai luftoi për t’iu përgjigjur provokimeve të zotit Trump. Ai u përpoq ta mbante zotin Trump përgjegjës për gënjeshtrat e tij, dështimet dhe planet e tij. Më shumë se një herë, ai u përpoq të mbërrinte deri në fund të një fjalie.
Zoti Biden ka qenë një president i admirueshëm. Nën udhëheqjen e tij, kombi ka përparuar dhe ka filluar të adresojë një sërë sfidash afatgjata dhe plagët e hapura nga zoti Trump kanë filluar të shërohen. Por shërbimi më i madh publik që zoti Biden mund ta bëjë tash është të njoftojë se ai nuk do të vazhdojë të kandidojë për t’u rizgjedhur.
Siç qëndron puna, presidenti është përfshirë në një kumar të pamatur. Ka liderë demokratë të pajisur më mirë për të paraqitur alternativa të qarta, bindëse dhe energjike ndaj një presidence të dytë të Trump. Nuk ka asnjë arsye që partia ta rrezikojë stabilitetin dhe sigurinë e vendit duke i detyruar votuesit të zgjedhin midis mangësive të zotit Trump dhe atyre të zotit Biden. Është një bast shumë i madh për të shpresuar thjesht se amerikanët do ta anashkalojnë ose do ta zvogëlojnë moshën dhe dobësinë e zotit Biden që ata e shohin me sytë e vet.
Nëse gara zbret në një zgjedhje midis zotit Trump dhe zotit Biden, presidenti në detyrë do të ishte zgjedhja e qartë. Kjo tregon se sa shumë rrezik paraqet zoti Trump. Por duke pasur parasysh këtë rrezik, udhëkryqin dhe aftësitë e pabarabarta të zotit Biden, Shtetet e Bashkuara kanë nevojë për një kundërshtar më të fortë ndaj kandidatit të supozuar republikan. Të bësh thirrje për një kandidaturë të re demokrate kaq vonë në një fushatë është një vendim që nuk merret lehtë, por reflekton shkallën dhe seriozitetin e sfidës së zotit Trump ndaj vlerave dhe institucioneve të këtij vendi dhe papërshtatshmërinë e zotit Biden për t’iu vënë përballë atij.
Përfundimi i kandidaturës së tij do të ishte kundër të gjitha instinkteve personale dhe politike të zotit Biden. Ai e ka marrë veten nga tragjeditë dhe pengesat në të kaluarën dhe beson qartë se mund ta bëjë këtë përsëri. Mbështetësit e presidentit tashmë po e shpjegojnë debatin e së enjtes si një pikë të dhënash krahasuar me arritjet trevjeçare. Por performanca e presidentit nuk mund të shkruhet si një natë e keqe apo të fajësohet për një të frohur të supozuar, sepse ajo performancë konfirmoi shqetësimet që janë shtuar për muaj apo edhe vite. Edhe kur zoti Biden u përpoq t’i parashtronte propozimet e tij politike, ai u pengua. Nuk mund të mbipeshohet nga daljet e tjera publike sepse ai i ka kufizuar dhe kontrolluar me kujdes daljet e tij publike.
Duhet kujtuar se zoti Biden e sfidoi zotin Trump në këtë duel verbal. Ai vendosi rregullat dhe këmbënguli për mbajtjen e debatit një datë që ishte muaj më herët se çdo debat i mëparshëm zgjedhor. Ai e kuptoi se duhej t’i adresonte shqetësimet e kahershme të publikut në lidhje me mprehtësinë e tij mendore dhe se duhej ta bënte këtë sa më shpejt që të ishte e mundur.
E vërteta me të cilën zoti Biden duhet të përballet tani është se ai dështoi në testin e tij.
Në sondazhe dhe intervista, votuesit thonë se po kërkojnë zëra të rinj për ta përballur Trumpin. Dhe ngushëllimi për zotin Biden dhe mbështetësit e tij është se ka ende kohë për t’u riorganizuar pas një kandidati tjetër. Ndërsa amerikanët janë të kushtëzuar nga zvarritja e gjatë e zgjedhjeve presidenciale shumëvjeçare, në shumë demokraci, fushatat organizohen në harkun e disa muajve.
Është tragjedi që vetë republikanët nuk janë të angazhuar në kërkime më të thella pas debatit të së enjtes. Vetë performanca e zotit Trump duhet të konsiderohet si skualifikuese. Ai gënjeu paturpësisht dhe në mënyrë të përsëritur për veprimet e tij, historinë e tij si president dhe kundërshtar. Ai përshkroi plane që do ta dëmtonin ekonominë amerikane, do t’i minonin liritë civile dhe do t’i prishnin marrëdhëniet e Amerikës me kombet e tjera. Ai refuzoi të premtonte se do ta pranonte humbjen, duke iu rikthyer në vend të kësaj atij lloji të retorikës që e nxiti sulmin e 6 janarit ndaj Kongresit.
Partia Republikane, megjithatë, është adaptuar nga ambiciet e zotit Trump. Barra i takon Partisë Demokratike t’i vendosë interesat e kombit mbi ambiciet e një njeriu të vetëm.
Demokratët që i janë mbështetur zotit Biden tani duhet ta gjejnë guximin t’i thonë të vërteta të qarta liderit të partisë. Të besuarit dhe ndihmësit që kanë inkurajuar kandidaturën e presidentit dhe që e akomoduan atë nga paraqitjet e papërgatitura në publik, duhet ta njohin dëmin e pozitës së zotit Biden dhe gjasat që ai mund ta riparojë atë.
Zoti Biden iu përgjigj një pyetjeje urgjente të enjten mbrëma. Nuk ishte përgjigjja që ai dhe mbështetësit e tij e prisnin. Por nëse rreziku i një mandati të dytë të Trumpit është aq i madh sa thotë ai – dhe ne pajtohemi me të se rreziku është i madh – atëherë përkushtimi i tij ndaj këtij vendi i lë atij dhe partisë së tij vetëm një zgjedhje.
Rruga më e qartë për demokratët për ta mposhtur një kandidat të përcaktuar nga gënjeshtrat e tij është të merren me të vërtetën me publikun amerikan: ta pranojnë se zoti Biden nuk mund ta vazhdojë garën e tij dhe ta krijojnë një proces për ta zgjedhur dikë më të aftë për të qëndruar në vendin e tij për ta mundur zotin Trump në nëntor.
Është shansi më i mirë për ta mbrojtur shpirtin e kombit – kauza që e tërhoqi zotin Biden të kandidojë për presidencën në vitin 2019 – nga shtrembërimi malinj i zotit Trump. Dhe është shërbimi më i mirë që zoti Biden mund t’i ofrojë një vendi të cilit ai i ka shërbyer fisnikërisht për kaq gjatë.
NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al
