Ennio Morricone, i preferuari i gjithë botës. Italiani që i rezistoi epokave

Jul 17, 2024 | 10:05
SHPËRNDAJE

Kompozimet e famshme të kompozitorit dhe dirigjentit të shquar Ennio Morricone, të njohura në të gjithë botën për kolonat zanore të mbi 500 filmave dhe serialeve televizive, do të vijnë magjishëm më 19 korrik në qytetin e Durrësit.

moricone

Do të jetë një pjesëmarrje masive e artistëve të TKOB: sopranove të Teatrit Kombëtar të Operës dhe Baletit, Rovena Xhelili dhe Marina Kurti, të shoqëruara mjeshtërisht nga Orkestra Simfonike dhe Kori i TKOB-së, nën drejtimin e maestros Benedetto Montebello dhe Dritan Lumshi. Teatri Kombëtar i Operës dhe Baletit premton një natë magjike, buzë detit, me këtë koncert vokalo-simfonik, i cili pritet të mbledhë qytetarë dhe turistë të shumtë. Ky koncert vjen në kuadër të programit veror që TKOB zhvillon në turne, jashtë skenës së tij, duke e çuar muzikën në qytete të ndryshme të Shqipërisë. Maestro Enio Morricone (Ennio Morricone) lindi në 10 nëntor në Romë më 1928. Është pak të thuash që ai është i famshëm dhe kompozitor i madh.

Ai është italiani që i rezistoi epokave. Në fakt, ai i sfidoi si kohën, njerëzit, rregullat, modën, shijet, muzikën, idhujt, filmat, aktorët, vështirësitë, kultet, mitet gjithçka që i doli përpara si vështirësi dhe i ktheu në sukses. I dhuroi, gjithashtu, publikut kënaqësi të pamatë gjatë gjithë jetës së tij dhe vazhdon t’i dhurojë po të njëjtën kënaqësi. Me muzikën e tij bëri të famshëm edhe aktorët e filmit. Është i preferuar në çdo kryeqytet dhe metropol të botës për shijen e veçantë që lë muzika e tij. Në një karrierë të zgjatur dhe moshë tashmë të pjekur artistikisht ai në jetën e tij me shumë vepra dhe pak fjalë më në fund thotë për publikun: “Ndihem i habitur dhe i nderuar dhe një numër kaq i madh njerëzish kanë ardhur në koncertet e mia. Unë do të doja të falënderoja të gjithë auditorin tim për muzikën time të gjallë. Ajo ka qenë një përvojë tepër e kënaqshme për mua.”

FILMAT

Është një nga kompozitorët më të famshëm dhe të zotë në botë e sidomos për filmat e tij të kategorisë “western”, por edhe shumë filmave të famshëm që publiku shqiptar i njeh dhe i do shumë. Ka kompozuar muzikën e më shumë se 500 filmave dhe serive televizive. Në filmat e vjetër të stilit “western” ai ka muzikën e 30 të tillëve e sidomos për regjisorin e njohur Sergio Leone ku ndër më të famshmit janë “Një grusht dollarësh”, “I miri, i keqi dhe i shëmtuari” dhe “Na ishte Njëherë në Perëndim”. Disa filma që ai pati sukses të madh janë “Të paprekshmit”, “Malena” me aktoren e bukur Monika Beluçi. Enio Morricone në jetën e tij ka fituar dy çmime të rëndësishme si Grammy Awards, dy Golden Globe, pesë Anthony Asquith Aëards for Film Music nga BAFTA në 1979-1992 si dhe The Polar Prize në 2010. Ai është nominuar për pesë Academy Awards për muzikën më të mirë të filmit. Në fushën e regjistrimit, Morricone ka marrë 27 disqe ari, 7 disqe platini, 3 pllaka të artë dhe çmimin Critica discografica për muzikën e filmit ‘’Il Prato’’(Lëndina). Ai nuk është vetëm një kompozitor i madh filmi, ai është thjesht i mrekullueshëm. Shumëkush e njeh nëpërmjet shëmbëllimit dhe imagjinatës së muzikës së filmave të vjetër stili epik dhe luftarak, por ai është një artist që kompozimet e tij i shpreh në muzikën e aplikuar, punon shumë në orkestër si dirigjent dhe kompozitor për teatër, radio dhe kinema. Brenda epikës së tij gjendet një shpirt luftarak që përcjell dashuri të pamatë për njeriun, bëmat dhe dhimbjet e tij, për jetën njerëzore në dramë. Në 1950 bashkëpunon me RAI-n dhe RCA-Itali. (kompaninë italiane transmetimi).

Pas vitit 1960 Morricone ka shënuar mbi 450 filma të punuar me shumë drejtues ndërkombëtare, përfshirë Sergio Leone, Gillo Pontecorvo, Pier Paolo Pasolini, Oliver Stone Ëarren Beatty Bernardo Bertolucci, Giuliano Montaldo, Lina Ëertmuller, Roland Joffe Giuseppe Tornatore, Brian De Palma, Roman Polanski, Adrian Lyne, Margarethe von Trotta, Henry Verneuil, Pedro Almodovar si dhe Luciano Salce dhe regjizorin me famë ndërkombëtare Sergio Leone në filmin e dashur edhe për publikun shqiptar “Për disa dollarë më shumë” (1965), “I miri, i keqi dhe i shëmtuari” (1966) “I miri dhe i keqi” mban numrin dy në renditjen e 200 të filmave më të mirë të filmave të kompozuara ndonjëherë. “Njëherë e një kohë në Perëndim” (1968) dhe “Një dorë dinamiti”(1971). Filmat e tij më të famshëm përfshijnë: “Beteja e Algjerit”; “Sacco dhe Vanzetti”; “Kinemaja Paradiso”; “Legjenda e vitit 1900”, “Të Paprekshëm”; Ai ka prodhuar mbi 100 pjesë të përbërë nga 1946 deri në ditët e sotme.

KOMPOZIMET

Ennio Morricone ka kompozuar me orkestrantë shumë spektakle dhe koncerte si psh., (1957); “Frammenti di Eros” (1985); “Kantata për L’Europa” (1988); UT, “Per trombe, archi e percussio” (1991), “Ombra di lontana presenza” (1997); “Voci dal silenzio” (2002); “Sicilo ed altri fragmenti” (2007); “Vuoto nga Anima Piena”(2008). Në vitin 2001, ka mbi 100 koncerte në të gjithë Evropën, Azi, SHBA, Amerikën Qendrore dhe Jugore. Në vitin 2009, Nicolas Sarkozi, Presidenti i Francës i jep dekretin Morricones “Kalorës” në Urdhrin e Legjionit të Nderit. Ai ka kompozuar, gjithashtu, muzikën e filmit “Kill Bill” shumë i njohur si film i ashpër epik dhe horror, “Quentin Tarantino” (2003), “Vdekja Dëshmi” (2007) “Bastarde të palavdishëm (2009) dhe “Django i çliruar” (2012). Më 6 shkurt 2014, Rikardo Muti (Riccardo Mutti) ka marrë Orkestrën Simfonike Chicago me zërat Morricones nga heshtja, një këngë e Morricones për t’i dhënë zë viktimave të pafajshme. Gjithashtu, në 2014, Morricone mori pjesë në regjistrimin e një dokumentari rreth Giuseppe Tornatore, i cili ende duhet të lirohet. Deri në mars 2015, me 20 koncerte në 12 vende, më të mëdha të Evropës. Më 2015 është urdhëruar nga “Urdhëri i jezuitëve” për të përkujtuar 200 vjetorin e riorganizimit të “Urdhrit të jezuitëve” në Kishën e Jezuitëve në Romë. Në 2015, gjithashtu, Morricone bashkëpunon me Quentin Tarantino në një fonogram origjinal për herë të parë. Më 7 dhjetor 2015, “8 të urryerit” kishte premierën e saj botërore, e ndjekur nga një nominim Golden Globe në kategorinë më të mirë të Origjinalit Origjinal, ditën tjetër.

NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al

Te lidhura