Një rritje e konsiderueshme e numrit të njerëzve që pësuan një goditje të re, patën probleme shëndetësore ose vdiqën nga një goditje në tru gjatë 30 viteve të fundit, konstatohet në një studim të publikuar në revistën “The Lancet Neurology”.
Në mënyrë të veçantë, numri i njerëzve që pësuan një goditje të re u rrit nga viti 1990 në 2021 në 11.9 milionë në mbarë botën (një rritje prej 70% që nga viti 1990), dhe të mbijetuarit e goditjes u rritën në 93.8 milionë (një rritje prej 86%). Vdekjet e lidhura me goditjet në tru u rritën në 7.3 milionë (një rritje prej 44%) duke e bërë këtë gjendje shkakun e tretë të vdekjeve në mbarë botën (pas sëmundjes ishemike të zemrës dhe Covid-19). Më shumë se tre të katërtat e të sëmurëve nga goditjet në tru jetojnë në vende me të ardhura të ulëta dhe mesatare.
Autorët vërejnë se goditjet në tru po rriten kryesisht për shkak të rritjes së popullsisë dhe plakjes në rritje të popullsisë në mbarë botën, por edhe për shkak të ndikimit në rritje të faktorëve të rrezikut mjedisor, metabolik dhe të sjelljes.
Kontributi i temperaturave të larta në shëndetin e sëmurë dhe vdekjen e parakohshme nga goditjet në tru është rritur me 72% që nga viti 1990, zbuloi hulumtimi, duke theksuar ndikimin e faktorëve mjedisorë në rritjen e incidencës së goditjeve në tru. Gjithashtu, zbulohet kontributi i lartë i ndotjes së ajrit, në të njëjtin nivel me duhanin, në hemorragjinë subaraknoidale.
Një rritje e konsiderueshme është vërejtur në barrën globale të goditjes në tru, e shoqëruar, përveç kësaj, me një indeks të lartë të masës trupore (një rritje prej 88% nga 1990 në 2021), sheqer të lartë në gjak (një rritje prej 32%), një dietë të lartë në pije me sheqer (23%), aktivitet i ulët fizik (11% rritje), presion i lartë sistolik i gjakut (7% rritje) dhe një dietë e ulët në yndyrna të pangopura omega-6 (5% rritje).
Autorët vërejnë se masat efektive duhet të merren në mbarë botën për të përmirësuar mbikëqyrjen e rasteve, parandalimin, kujdesin dhe rehabilitimin e pacientëve.
NDIQE LIVE "PANORAMA TV" © Panorama.al
