12 Tetor, 2018

Sëmundjet e vjeshtës dhe recetat për t’u marrë me to…


Natyra po përgatitet për dimër: temperaturat bëhen më të freskëta, ditët bëhen më të shkurtra, ngjyrat ndryshojnë. Edhe trupi ynë ngadalëson ritmet e tij dhe gjendja jonë shpesh përkeqësohet.

Shkurtimisht, kemi të bëjmë me sëmundjen e vjeshtës. Megjithëse nuk është një sindrom mjekësor i pranuar, ka shumë njerëz që kur ndryshojnë sezonin, përjetojnë shqetësime dhe sëmundje, të tilla si lodhja, vështirësia e përqendrimit, melankoli, dhimbje koke. Fatmirësisht recetat natyrore janë në dispozicion për të gjithë.

Kimia e vjeshtës – Bio-kimia, si gjithmonë, ka një rol përcaktues. Në veçanti, ndryshimi i sezonit ndikon në çrregullimin e dy hormoneve: serotonin dhe melatonin, të dy të lidhura me veprimin e dritës. Kur orët e diellit janë shumë, trupi ynë prodhon më shumë serotonin, hormonin e qetësisë, që na bën të ndihemi mirë dhe na bën të lumtur. Melatonina, përkundrazi, rritet me rritjen e orëve të errësirës: meqenëse është rregullatori i gjendjeve të zgjimit dhe gjumit, por gjithashtu është hormoni që priret ndaj trishtimit dhe depresionit. Veprimi i kombinuar i këtyre dy substancave mjafton për të shpjeguar shumë nga shqetësimet që përjetojmë me ndryshimin e sezonit.

Kurimi është i lehtë, pasi shumica e shqetësimeve, si në nivel fizik dhe psikologjik, vjen nga sasia më e vogël e dritës që kemi në dispozicion. Qëndrimi sa më shumë të jetë e mundur në ajër të hapur është strategjia e parë për të luftuar sëmundjen e vjeshtës: mund të përdorim të gjithë kohën tonë të lirë për të ecur jashtë, ose thjesht të mbajmë perdet të hapura kur jemi në shtëpi ose në zyrë. Dhe ecja në pyjet e vjeshtës gjithashtu na ofron të gjitha emocionet e gjetheve.

Në tryezë – Gjendja e mirë fitohet gjithashtu në tryezë, me ushqime që nxisin lirimin e hormoneve të lumturisë. Karbohidratet janë aleatët më të mirë, sepse ato sigurojnë energji që na mban aktiv. Pra, thuajini po drithërave, makaronave me salcë të thjeshtë, bishtajore dhe shumë perime dhe fruta sezonalë. Zgjidhni ushqime me ngjyrë, të cilat janë të këndshme për syrin; shtoni disa bajame ose arra në sallatë, ose përdorni disa fruta të thata si një mesvakt.

Pije të ngrohta – Ajo që mund të na falë çlodhje është një çaj i mirë bimor, pasdite ose në mbrëmje, para se të shkoni në shtrat: më të rekomanduara janë ato bimore me efekt qetësues, të tilla si kamomil, lule pasioni ose murriz, ose ato që forcojnë sistemin imunitar, si xhenxhefil ose portokall dhe kanellë. Për të mbajtur larg ftohjet dhe shqetësimet e tjera të ndryshimit sezonal mund të jenë të dobishme infuzionet e kallamishteve te kombinuara me manaferra. Në fund nuk duhet të harrojmë përfitimet e propolis, antiseptik dhe antibiotik natyral, i shkëlqyeshëm ndaj dhimbjeve të fytit.

Respektimi i vetes – Pavarësisht të gjithave duhet të kujtojmë se “sëmundja e vjeshtës” është një gjendje e natyrshme: është sinjali me të cilin trupi ynë sinjalizon nevojën e tij për të ngadalësuar ritmin dhe për t’u përgatitur për pushim dimëror. Ne përpiqemi ta mbështesim atë sa më shumë që të jetë e mundur: nëse ne gjithmonë ndihemi të lodhur, duhet të përcaktojmë  kohën kur shkojmë në shtrat dhe të përpiqemi të flemë më shumë. Vjeshta është edhe koha për t’iu kushtuar vetes për ta bërë shtëpinë tonë më mikpritëse, ndoshta duke marrë një seri të re jastëkësh me ngjyrë për divan, një batanije të butë dhe të ngrohtë, me të cilën të mbështillemi në mbrëmje, ndërsa relaksohemi me një libër të mirë. /Revista Psikologjia/

NDIQE LIVE "PANORAMA TV"
© Panoramaplus.al